Sprawa karna to śledztwo lub proces mający na celu ustalenie winy oskarżonego. Głównym celem sprawy karnej jest udowodnienie, czy zachowanie podejrzanego jest karalne. Podejrzany ma prawo do odmowy samooskarżenia, prawo do milczenia, prawo do nieobciążania siebie lub innych. Obawiasz się, że twoje prawa nie będą respektowane? Przeczytaj więcej w tym artykule.
Czym jest procedura karna?
Polska procedura karna jest określona w polskim KPK. Nowy kodeks karny to szerokie ramy prawne, które określają prawa obywateli, ich obowiązki oraz przestępstwa. Określa również organizację i funkcjonowanie sądów, prokuratury i kuratora. Jest to prawo procesowe, którego celem jest ochrona oskarżonego i społeczeństwa. Główne zasady tego prawa to równość, domniemanie niewinności i celowość. Postępowanie karne to formalny zestaw procesów prawnych, które toczą się w sądzie. Natomiast prawo karne to zbiór ustaw, rozporządzeń i orzecznictwa, które definiują przestępstwo i karę.
Co zrobisz, jeśli zostaniesz aresztowany
Proces aresztowania może mieć miejsce na ulicy lub w domu. Aresztowaną osobę zabiera się na najbliższy posterunek policji, gdzie przesłuchuje ją funkcjonariusz policji, któremu w razie potrzeby może towarzyszyć tłumacz. Jeśli policja zatrzymuje samochód, każdy kierowca powinien znać swoje prawa. Kiedy ludzie czują, że ich prawa są łamane, mogą odmówić odpowiedzi na jakiekolwiek pytania bez obecności prawnika. Mają możliwość obecności adwokata przed udzieleniem odpowiedzi na jakiekolwiek pytania. Mogą również odmówić podpisania czegokolwiek lub dostarczenia odcisków palców bez uprzedniej konsultacji z prawnikiem.
Powodów do aresztowania jest dość dużo, jednak tymczasowy areszt można zastosować tylko w konkretnych przypadkach. Zgodnie z KPK możemy zastosować areszt tymczasowy w przypadku kiedy:
- istnieje ryzyko, że podejrzany ucieknie w celu ukrywania się
- podejrzany ze względu na swój stan lub wcześniejsze zapowiedzi mógłby targnąć się na swoje życie lub zagraża przestrzeni publicznej
- podejrzany mógłby na wolności skłaniać świadków różnymi metodami do nieprawidłowych zeznań lub do wycofania już złożonych, obciążających zeznań
- jeżeli podejrzany jest oskarżony o zbrodnię, w której górna kara pozbawienia wolności wynosi minimum 8 lat
Kim jest podejrzany w sprawie?
Podejrzanym jest osoba, przeciwko której postawiono zarzuty karne w związku z popełnieniem przestępstwa. Są niewinni do czasu udowodnienia im winy na mocy prawa. Gdy podejrzany zostaje wezwany do prokuratury, nie zawsze wymaga się od niego ani nie oczekuje od niego przeprowadzenia rozprawy sądowej. Wezwanie ma na celu jedynie wyjaśnienie kwestii winy lub niewinności, a podejrzany może opuścić spotkanie z prokuratorem bez postawienia mu jakichkolwiek zarzutów.
Podejrzanym jest osoba, której wina nie została jeszcze udowodniona w sądzie. Status podejrzanego może być korzystny, ponieważ uprawnia osobę do pewnych praw i obowiązków. Na przykład podejrzany ma prawo do otrzymania pisemnej informacji o swoich prawach i obowiązkach oraz ma prawo do obrony na każdym etapie postępowania.
Konieczne jest, aby podejrzany był świadomy swoich praw i obowiązków. Osoba musi znać konsekwencje niewywiązania się z niektórych obowiązków, takich jak aresztowanie.
Do uprawnień podejrzanego zalicza się:
- prawo do złożenia i odmowy wyjaśnień
- prawo do zapoznania się z treścią zarzutów
- ma prawo do tłumacza
- ma prawo złożyć wnioski
- ma prawo do obrony z urzędu
- ma prawo do przesłuchań w obecności adwokata
- ma prawo zapoznania się z ostateczną wersją dokumentów obciążających
