Podczas obrad sesji Rady Miasta żorscy radni podjęli uchwałę w sprawie wystąpienia z apelem do Posłów na Sejm Rzeczpospolitej Polskiej o odrzucenie projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. W trakcie głosowania 14 radnych opowiedziało się za jej przyjęciem, a 8 wstrzymało się od głosu.
Projekt powyższej ustawy ma być procedowany na posiedzeniu Sejmu RP w dniu 15-16 października br., które będzie kontynuacją przerwanego posiedzenia z dnia 11 września br. Jest to projekt poselski, który nie był poddawany konsultacjom społecznym i został wniesiony 9 września br.
Apel do Posłów na Sejm Rzeczpospolitej Polskiej
Apelujemy o odrzucenie projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (druk sejmowy nr 3818).
Wprowadzenie przepisów zawartych w projekcie przedmiotowej ustawy, które mają charakter przepisów szczególnych w stosunku do przepisów z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz prawa budowlanego, pozbawiają jednostki samorządu terytorialnego możliwości decydowania o sposobie użytkowania terenów poprzez zapisy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
Decyzja ministra o ustanawianiu stref specjalnego przeznaczenia na terenach, gdzie znajdują się złoża węgla kamiennego i brunatnego, uznane za strategiczne, będzie niemal automatycznie uwzględniana w dokumentach planistycznych gminy, w związku z czym na poziomie samorządu nie będzie możliwości zatrzymania tej decyzji. Zapisy projektowanego art. 42m ust. 2 ustawy Prawo geologiczne i górnicze znoszą ponadto konieczność uzgadniania przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) wniosków w sprawie udzielenia koncesji. Pozbawia to więc samorządy możliwości jakiegokolwiek decydowania lub wpływu na sposób prowadzenia zamierzonej działalności związanej z eksploatacją górniczą.
Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, regulacje te „wychodzą naprzeciw postulatom przedsiębiorców zajmujących się wydobywaniem węgla kamiennego lub węgla brunatnego ze złóż” mają „doprowadzić do zmniejszenia ponoszonego przez przedsiębiorców ryzyka inwestycyjnego” oraz „przyspieszyć postępowanie koncesyjne”. Tym samym projekt ten w żaden sposób nie bierze pod uwagę potrzeb obywateli mieszkających na terenach, na których znajdują się złoża węgla kamiennego oraz węgla brunatnego, a także przedsiębiorców, którzy na tych terenach prowadzą swoją działalność gospodarczą niezwiązaną z wydobywaniem węgla kamiennego lub węgla brunatnego ze złóż. Projekt ten pozbawia ich możliwości skutecznej walki o własne interesy majątkowe (budynki mieszkalne i inne, przedsiębiorstwa, infrastrukturę) oraz zdrowie i komfort życia.
Eksploatacja przedmiotowych złóż zawsze negatywnie oddziałuje na środowisko poprzez degradację terenów znajdujących się w rejonie obszarów i terenów górniczych i generuje wysokie koszty związane z koniecznością remontów obiektów zniszczonych w wyniku eksploatacji górniczej. Istniejące i nieeksploatowane dotąd złoża często znajdują się w terenach o wysokim stopniu zagospodarowania (osiedla domów wielorodzinnych, zabudowa jednorodzinna i przemysłowa), które w wyniku podjęcia eksploatacji mogą zostać zniszczone. Istotnym jest to, że obiekty te nie są zabezpieczone przed wpływem eksploatacji górniczej i każdy, nawet najmniejszy wpływ eksploatacji może powodować ich znaczące, niespodziewane uszkodzenie.
W naszej ocenie decyzje powodujące degradację środowiska naturalnego, niszczenie majątku i zdrowia obywateli nie mogą być podejmowane na szczeblu ministerstwa z pominięciem interesów gmin i ich mieszkańców, do czego prowadzą regulacje zawarte w projekcie ustawy. Interes Państwa to szeroko pojęty interes jego mieszkańców, a nie tylko interes ekonomiczny przedsiębiorców górniczych, a nawet zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego Państwa z wykorzystaniem paliw wpływających na zanieczyszczenie powietrza w naszych miastach. Jako mieszkańcy miasta Żory dokładnie wiemy, jak smog związany ze spalaniem paliw stałych wpływa na zdrowie i życie ludzi.
Dlatego wnosimy o niewprowadzanie niekorzystnych dla obywateli zmian legislacyjnych, ograniczających nasze prawo do decydowania w jakim środowisku i w jakich warunkach przyjdzie nam żyć.
