
Hekele to klasyczna śląska przekąska, która dawniej była obowiązkowym daniem na stołach górników i rybaków. To prosta, ale niezwykle aromatyczna pasta ze śledzia, jajek na twardo, cebuli i ogórków kiszonych. Choć podobna do innych past rybnych, hekele wyróżnia się intensywnym smakiem oraz idealnym balansem między słonym, kwaśnym i delikatnie ostrym akcentem.
Pochodzenie tej potrawy jest związane z kuchnią robotniczą – była szybka w przygotowaniu, sycąca i można ją było zjeść z chlebem, co czyniło ją doskonałym posiłkiem na długie dni pracy. Co ciekawe, hekele wywodzi się z niemieckiego słowa Häcksel, oznaczającego coś drobno posiekanego – i faktycznie, kluczem do udanego hekele jest drobne siekanie wszystkich składników, a nie blendowanie, jak w przypadku past kanapkowych.
Dziś to jedna z najpopularniejszych regionalnych potraw żorskich, często spotykana na rodzinnych biesiadach i śląskich stołach świątecznych. To także świetna przystawka na imprezy – zwłaszcza serwowana z chrupiącym chlebem lub grzankami.
Przepis na hekele – śląską pastę śledziową
📌 Porcja dla: 4 osób
⏳ Czas przygotowania: 20 minut
Składniki:
- 3 filety śledziowe (w oleju lub solone – jeśli solone, wymoczyć w mleku przez 1-2 godziny)
- 3 jajka na twardo
- 3 ogórki kiszone
- 1 mała cebula (biała lub czerwona)
- 1 łyżka musztardy (tradycyjnie sarepskiej)
- 2 łyżki oleju (rzepakowego lub lnianego)
- Sól i pieprz do smaku
- Opcjonalnie: szczypiorek lub natka pietruszki do dekoracji
Przygotowanie:
- Przygotowanie składników – śledzie osusz i drobno posiekaj. Jajka ugotuj na twardo, ostudź i również drobno pokrój. Cebulę obierz i bardzo drobno posiekaj. Ogórki kiszone pokrój w małą kostkę.
- Łączenie składników – w misce wymieszaj posiekane śledzie, jajka, cebulę i ogórki. Dodaj musztardę oraz olej i dokładnie wymieszaj.
- Doprawienie – spróbuj pasty i dopraw ją solą oraz pieprzem według uznania. Jeśli chcesz, możesz dodać odrobinę szczypiorku lub natki pietruszki dla świeżości.
- Odstanie – najlepiej, jeśli pasta postoi w lodówce przez około 30 minut – dzięki temu smaki się „przegryzą”.
Wartości odżywcze (na porcję):
- Kalorie: ok. 250 kcal
- Białko: 15 g
- Tłuszcze: 18 g
- Węglowodany: 3 g
Z czym podawać?
Hekele świetnie smakuje na świeżym chlebie, zwłaszcza żytnim lub razowym. Doskonale komponuje się także z chrupiącymi grzankami lub tostami. Na Śląsku często serwuje się ją z kieliszkiem zimnej wódki lub kuflem piwa, co podkreśla jej charakterystyczny, intensywny smak.
Jak zmodyfikować przepis?
- Wersja delikatniejsza – jeśli chcesz złagodzić smak śledzia, dodaj do pasty łyżkę majonezu lub jogurtu naturalnego.
- Wersja bardziej pikantna – dodaj odrobinę chrzanu lub ostrą musztardę dla mocniejszego charakteru.
- Wersja fit – zamiast oleju użyj jogurtu greckiego, a śledzie zamień na wędzoną makrelę dla innej nuty smakowej.
Hekele to prawdziwa tradycyjna potrawa z Żor, która zachwyca prostotą i głębią smaku. Jeśli jeszcze jej nie próbowałeś, koniecznie przygotuj ją w domu